ایرانیان سایبر به صورت رایگان فیلم های آموزش اسکرچ را برای کودکان ارایه می دهد. جهت مشاهده لیست فیلم های آموزش اسکرچ کلیک بفرمایید.
اسکرچ (Scratch) یک زبان برنامه‌نویسی بصیر و مبتنی بر بلوک است که توسط آزمایشگاه رسانه‌ای MIT توسعه یافته است. این پلتفرم به کاربران، به ویژه کودکان و نوجوانان، امکان می‌دهد تا به راحتی داستان‌های تعاملی، بازی‌ها و به ویژه انیمیشن‌های جذاب خلق کنند. ساخت انیمیشن در اسکرچ نه تنها یک فعالیت سرگرم‌کننده، بلکه یک فرآیند آموزشی عمیق است که مفاهیم پایه‌ای منطق، ترتیب و حل مسئله را آموزش می‌دهد.
چرا ساخت انیمیشن در اسکرچ ایده‌آل است؟
محیط اسکرچ به گونه‌ای طراحی شده که کاربر نیازی به نوشتن حتی یک خط کد متنی ندارد. بلکه با کنار هم قرار دادن بلوک‌های برنامه‌نویسی که مانند قطعات پازل به هم متصل می‌شوند، می‌تواند رفتارهای پیچیده را برای شخصیت‌ها (اسپرایت‌ها) تعریف کند. این ویژگی، اسکرچ را به یک بستر عالی برای آموزش برنامه نویسی برای کودکان و نوجوانان تبدیل کرده است.
مراحل کلیدی ساخت انیمیشن ساده در اسکرچ:
ایده‌پردازی و طراحی داستان: ابتدا یک ایده ساده برای انیمیشن خود انتخاب کنید. یک داستان کوتاه با یک یا دو شخصیت نقطه شروع خوبی است.
انتخاب یا طراحی پس‌زمینه (Stage): محیطی را که انیمیشن در آن اتفاق می‌افتد انتخاب کنید.
اضافه کردن شخصیت‌ها (Sprites): از کتابخانه غنی اسکرچ استفاده کنید یا شخصیت‌های خود را طراحی و آپلود نمایید.
برنامه‌ریزی حرکت و گفت‌وگو با بلوک‌ها: این هسته اصلی کار است. با استفاده از بلوک‌های دسته‌های Motion (حرکت)، Looks (ظاهر) و Sound (صدا) به شخصیت‌های خود جان ببخشید. برای مثال، می‌توانید با بلوک
move steps(تعداد قدم حرکت کن) یاglide to(لغزان به نقطه‌ای برو) حرکت روان ایجاد کنید. بلوکsay(بگو) برای گفت‌وگو و بلوکswitch costume(تغییر پوشش) برای ایجاد اثر پی در پی (مانند راه رفتن) استفاده می‌شود.کنترل زمان‌بندی با بلوک‌های کنترل (Control): از بلوک‌های مهمی مانند
wait seconds(منتظر بمان) برای ایجاد وقفه بین صحنه‌ها وbroadcast(پخش پیام) برای هماهنگ کردن وقایع بین چندین شخصیت استفاده کنید.افزودن صدا و موسیقی: برای غنی‌تر کردن انیمیشن، صداهای اثرگذار و موسیقی پس‌زمینه اضافه نمایید.
نتیجه‌گیری
ساخت انیمیشن در اسکرچ دریچه‌ای به دنیای خلاقیت و تفکر محاسباتی است. کاربران در حین ساختن پروژه‌های خود، به طور غیرمستقیم و در یک محیط بازی‌گونه، اصول مهم برنامه‌نویسی را می‌آموزند. این تجربه عملی، پایه‌ای مستحکم برای یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی پیچیده‌تر در آینده فراهم می‌کند.
مفاهیم پایه انیمیشن در اسکرچ
انیمیشن در اسکرچ بر پایه تغییر تدریجی و پشت سر هم تصاویر ایجاد می‌شود. این کار عمدتاً با استفاده از بلوک‌های دسته “حرکت” (Motion) و “ظاهر” (Looks) انجام می‌پذیرد. بلوک‌های کلیدی مانند حرکت ... قدم، به ... برو، در مدت ... ثانیه به ... برو و بگو ... یا فکر کن ... به کاربران اجازه می‌دهند تا حرکت و دیالوگ را به پروژه خود اضافه کنند.
یکی از قدرتمندترین تکنیک‌ها، استفاده از بلوک انتظار ... ثانیه است که به انیمیشن ریتم و زمان‌بندی واقعی می‌بخشد. همچنین، تغییر پوشش‌ها (Costumes) برای یک اسپرایت، اساس ایجاد انیمیشن‌های پیچیده‌تر، مانند راه رفتن یا تغییر شکل، است.
ایجاد انیمیشن‌های روان و پویا
برای حرفه‌ای‌تر شدن انیمیشن‌ها، حلقه‌ها و کنترل جریان برنامه حیاتی هستند. بلوک برای همیشه یا تکرار کن به کاربر امکان می‌دهد یک توالی حرکتی (مانند چرخش یا حرکت در یک مسیر مشخص) را به طور مداوم تکرار کند، درست مانند آنچه در انیمیشن‌های حرفه‌ای می‌بینیم. ترکیب این بلوک‌ها با بلوک‌های اگر آنگاه، انیمیشن‌های تعاملی ایجاد می‌کند که به ورودی کاربر (مانند کلیک کردن یا فشردن یک کلید) پاسخ می‌دهند.
برای شروع ساخت انیمیشن‌های خود و کشف دنیای بی‌کران خلاقیت، به وب‌سایت رسمی اسکرچ مراجعه کنید:
https://scratch.mit.edu/
